Τετάρτη 11 Νοεμβρίου 2009

Συζήτηση για τον τρόμο στην τέχνη



Ο τρόμος της τέχνης, είναι ο τρόμος που η σύγχρονη τέχνη αισθάνεται για την ίδια ή ο τρόμος που προκαλεί στο κοινό; Ο Μπάι, ζωγράφος, και ο Βιριλιό, πολεοδόμος, συζητούν για την κατάσταση και την έννοια της τέχνης, όπως και για τους τόπους στους οποίους φιλοξενείται και εκτίθεται. Η σημερινή αντίληψη της τέχνης και η εξέλιξή της, μοιάζουν να αποτελούν προνομιακό έδαφος για την κατανόηση της ατμόσφαιρας της εποχής, καθώς η αγορά της τέχνης προανήγγειλε τη New Economy και την εικονική πραγματικότητα. Σε σχέση με την τέχνη παράγεται ενός είδους υπεραξία, που έχει καταστεί σε τέτοιο βαθμό σημαντική, ώστε να αποκλείεται κάθε σοβαρή κριτική. Η κριτική δεν είναι τίποτ’ άλλο από κουτσομπολιό και εξύμνηση, ενώ το έργο τέχνης γίνεται εικόνα καθαυτή, στερούμενο βαθύτερου νοήματος και προορισμένο να παράγει ψευδοφιλοσοφίες, ψευδοαισθητικές, ψευδοπροβληματισμούς.

Ο Ενρίκο Μπάι (1924-2003) ήταν ένας από τους πιο γνωστούς και αυθεντικούς σύγχρονους ιταλούς καλλιτέχνες. Πνεύμα ανήσυχο και ενοχλητικό, σταθερά συνέδεε τη δημιουργική του δραστηριότητα με μια πολιτική ενεργητικότητα, στεκόμενος πάντοτε κριτικά απέναντι στην παρούσα τάξη πραγμάτων.
Ο Πωλ Βιριλιό (1932) τυπικά θεωρείται πολεοδόμο, αλλά στην ουσία πρόκειται για έναν «αναγεννησιακό» άνθρωπο, έχοντας πολλαπλά πεδία ενδιαφέροντος, από τον πόλεμο στην τεχνολογία, από την οικολογία στην τέχνη και από τις επιστήμες στην πολιτική. Βιβλία του κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις «Νησίδες».

Περί αναρχισμού και βίας


Υπάρχει μια τάση οι αναρχικοί να ταυτίζονται με τη βία, ή να θεωρούνται ένθερμοι υποστηρικτές της. Κι αυτό όχι μόνο από τους αντιπάλους τους. Έχουν όμως έτσι τα πράγματα; Κι ακόμη περισσότερο, έτσι πρέπει να έχουν; Δύσκολα ερωτήματα και ακόμη πιο δύσκολες οι απαντήσεις, που απασχολούν το αναρχικό κίνημα ήδη από τις απαρχές του. Σκεφτήκαμε λοιπόν να προσπαθήσουμε να παρουσιάσουμε κάποιες ιδέες αναφορικά μ’ αυτό το πάντοτε επίκαιρο ζήτημα, βασιζόμενοι στη σκέψη και την πρακτική ενός από τους επιφανέστερους εκπροσώπους της, του Ερίκο Μαλατέστα. Ταυτοχρόνως, παρουσιάζουμε και μερικές σύγχρονες απόψεις που ασχολούνται με την οπτική του Μαλατέστα για τη βία και τη χρήση της από τους επαναστάτες, αλλά και προσπαθούν να τη δουν σε σχέση με τη σημερινή πραγματικότητα. Κι έτσι προκύπτει η ανά χείρας έκδοση, την οποία τιτλοφορήσαμε Περί Αναρχισμού και Βίας, λαμβάνοντας υπόψη τον διαχωρισμό που κάνει ο Μαλατέστα μεταξύ αναρχίας και αναρχισμού, θεωρώντας την πρώτη ως τον σκοπό και τον δεύτερο ως τη μέθοδο, χωρίς να ξεχνά ποτέ την άμεση συνάφεια αυτών των δύο. Τέλος ως επίμετρο υπάρχει ένα κείμενο (και ένα βιογραφικό σημείωμα) του Εμίλ Πουζέ, υπέρμαχου του σαμποτάζ και της άμεσης δράσης στους χώρους της εκμετάλλευσης της εργασίας.